top of page
Aktywność: Aktywność

Spotkania online

Spotkania online
odbywały się w roku szkolnym 2020/21
(materiały z tych spotkań poniżej)

Ciekawe strony internetowe

Działaj!

Ciekawe filmy

Oglądaj i ucz się !

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Co warto zapamiętać:
  • Wzrost temperatury powietrza jest faktem
  • Główną przyczyną ocieplenia jest działalność człowieka
  • Istnieje duża bezwładność systemu klimatycznego, około 90% nadmiaru energii gromadzona jest w oceanach:
    1. dlatego następują zmiany w cyrkulacji atmosferycznej
    2. dlatego ocieplenie klimatu nie skończy się szybko
  • Nie wystarczy ograniczenie emisji, należy zatrzymać „betonozę” i dewastację powierzchni Ziemi
  • Konieczne są działania adaptacyjne do przewidywanych i już zachodzących zmian klimatu
  • Proekologiczny sposobu życia pozwoli zdrowiej żyć nam i przyszłym pokoleniom

2. Spotkanie pt. Uff! Jak gorąco! Jak poprawić klimat                                                                     w mieście?

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Co warto zapamiętać:
  • Mieszkańcy miast są narażeni na wzrost temperatury powietrza związany z globalnym ociepleniem i istnieniem miejskiej wyspy ciepła.
  • Aby zminimalizować skutki wzrostu temperatury należy:
    -ograniczyć emisję ciepła antropogenicznego i zanieczyszczeń,
    -zatrzymać „betonozę” i dewastację powierzchni Ziemi,
    -wykorzystać zieloną i błękitną infrastrukturę.
  • Konieczna jest edukacja proekologiczna oraz wsparcie władz państwowych i lokalnych w promowaniu alternatywnych źródeł energii i zachęcanie do oszczędzania wody.
                                                          Rozejrzyj się i zastanów…
  • Które formy zagospodarowania terenu w Twojej okolicy są korzystne dla klimatu miasta, a które nie? 
  • Co możesz zrobić, żeby w Twojej okolicy poprawić klimat? obniżyć temperaturę powietrza? zmniejszyć zanieczyszczenia? 
  • Zielone ulice, zielone place… Zacznij zmieniać przestrzeń w swoim mieście.
Ciekawe strony internetowe:
Kotwica 1
Kotwica 2

3. Spotkanie pt. Od śnieżynki do lawiny

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Kotwica 3
Co warto zapamiętać:
  • W miarę wzrostu wysokości n.p.m. opady coraz częściej przybierają postać śniegu.
  • Z wysokością rośnie grubość pokrywy śnieżnej, osiągając na ogół maksymalne wartości na poziomie najwyższych opadów.
  • Lawiny śnieżne są rodzajem gwałtownego obsunięcia się mas śniegu, następującego w bardzo krótkim czasie.
  • Lawiny są zjawiskiem typowym dla terenów górskich.
  • Lawiny powstają w wyniku naturalnych procesów zachodzących w przyrodzie. Człowiek nie pozostaje jednak bez winy.
  • Powstawanie lawin jest procesem złożonym i zawsze zależy od wielu czynników.
  • O powstaniu lawin śnieżnych decydują m.in.: cechy pokrywy śnieżnej, ukształtowanie terenu i rodzaj podłoża, warunki meteorologiczne.
                                                               
                                                                      Pamiętaj !!!
  • Jeśli nie znasz gór (ani swoich możliwości), nie wybieraj się w nie zimą.
  • Respektuj nakazy zamknięcia poszczególnych szlaków i inne informacje podawane przez odpowiednie służby (np. TOPR, GOPR).
  • Obserwuj zjawiska pogodowe, zapamiętaj, jakie warunki sprzyjają schodzeniu lawin.
  • Dokładnie obserwuj osoby przechodzące zagrożony teren, aby
    w razie zejścia lawiny móc ustalić miejsce porwania i ewentualny tor drogi porwanego turysty, co zawęzi obszar poszukiwania, a jednocześnie skróci czas dotarcia (odkopania) ofiary lawiny.
                                        
Warto przeczytać i oglądnąć:

         Publikacje:

  • Piotrowicz K., 2005, Lawiny śnieżne – zimowe niebezpieczeństwo gór, Geografia w szkole, nr 1, styczeń/luty, 289,
    s. 4–17.

  • Niewińska A., 2005, Karta pracy ucznia: Lawiny śnieżne – zimowe niebezpieczeństwo gór,  Geografia w szkole, nr 1, styczeń/luty, 289, s. 33–34.

  • Kacperek M., 2005, Kochaj śnieg – unikaj lawin, Freerajdy, TPN, Kraków-Zakopane.

  • Kurzeder T., Feist H., 2013, Lawiny. Poradnik dla narciarzy i turystów, Wyd. TPN, Zakopane.

  • Lizuch M., 2011, Lawinowe ABC, Wydawnictwo Femis.

  • O'Bannon A., Clelland M., 2019, Sztuka przetrwania w terenie lawinowym, Sklep Podróżnika.

  • Libbrecht K., 2005, The physics of snow crystals, Reports on Progress in Physics 68(4), DOI:10.1088/0034-4885/68/4/R03.

       

         Strony internetowe:

 

         Filmy:

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Kotwica 4
Co warto zapamiętać:
  • Góry to nie tylko szczyty. Z dużymi wysokościami nad poziomem morza, które mogą niekorzystnie wpływać na organizm człowieka, możemy się podróżując np. do stolicy Meksyku, Boliwii, czy przejeżdżając przez przełęcze
    w Alpach.
  • Korzystając z kolei linowych w górach organizm człowieka jest szczególnie narażony na szybie zmiany m.in. temperatury powietrza, ciśnienia i promieniowania słonecznego.      
  • W miarę wzrostu wysokości n.p.m.: spada temperatura powietrza i ciśnienie atmosferyczne, a rośnie natężenie promieniowania słonecznego (bezpośredniego, całkowitego i ultrafioletowego - UV), natomiast opady atmosferyczne coraz częściej przybierają postać śniegu.
  • W górach często następują gwałtowne zmiany pogody (tzw. załamanie pogody).
  • Niska temperatura powietrza i wysiłek fizyczny prowadzi do osłabienia organizmu. Najlepszym sposobem zabezpieczenia się przed zimnem – odpowiednie ubranie, najlepiej na „cebulę”.
  • W górach mgła może pojawić się nagle. Turysta traci wówczas orientację w terenie, mgła rozprasza fale akustyczne i świetlne, w zimie przy występującej pokrywie śnieżnej dodatkowo może dość do zaburzenia błędnika (utraty równowagi w "białym środowisku"). 
  • Wraz ze wzrostem wysokości n.p.m. spada nie tylko ciśnienie atmosferyczne, ale też ciśnienie parcjalne tlenu.
  • Wysokość zaczyna na nas wpływać od ok. 1500 –2000 m n.p.m. Zbyt szybkie znalezienie się na wysokości powyżej 2500 m prawie zawsze oznacza kłopoty – czyli chorobę wysokogórską.
  • Oczy są w wysokich partiach gór bardzo narażone na tzw. ślepotę śnieżną (lodowcową) czyli oftalmię. Należy je, a także skórę, chronić przez promieniowaniem UV.
  • Szczególnie niebezpieczne jest przebywanie w górach podczas burzy. Szukaj schronienie jeśli od błyskawicy do grzmotu jest mniej niż 30 sekund, a wyjdź z ukrycia 30 minut po ostatnim grzmocie. Trzy sekundy między błyskawicą a grzmotem to odległość 1 km od burzy. 
     
                                                           Warto przeczytać i oglądnąć:

       

         Publikacje:

  • Niedźwiedź T., 1984, O pogodzie i klimacie gór polskich, Biblioteka Turysty Górskiego, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa-Kraków.

  • Trepińska J., 2002, Górskie klimaty, IGiGP UJ, Kraków.

  • Broadhurst D, Smith C. (red.), 2014, Podróżowanie po górach wysokich, Medex.  https://kwlublin.pl/biblioteka/

       

         Strony internetowe:

 

     

Kotwica 5

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Co warto zapamiętać:
  • CHMURA to nie rzecz, to stan - widoczny obraz ciągłych procesów parowania i kondensacji.
  • Chmury są widziane dzięki rozproszeniu światła słonecznego, gdy średnica cząstki chmury jest większa niż długość fali światła widzialnego, około 0,5 μm
  • Chmury są czułym i efektywnym wizualnym wskaźnikiem stanu i zmian pogody
  • Na podstawie wyglądu chmur możemy próbować przewidywać pogodę
                                                           Warto przeczytać i oglądnąć:

       

         Publikacje:

  • HäckelH., 2008, Atlas chmur, Wydawnictwo RM.

  • Matuszko D., 2018, Chmury i pogoda, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, 114 s. + 98 wkładka fot. + 2 załaczniki.

  • International Cloud Atlas WMO 2017: https://cloudatlas.wmo.int.

       

         Strony internetowe:

 

     

6. Spotkanie pt. Czy jesteś meteoropatą? 
                               Krótki kurs biometeorologii

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Kotwica 6
Co warto zapamiętać:
Jak zmniejszyć wrażliwość na zmiany pogody:
  • codzienne spacery,
  • sport,
  • wentylacja pomieszczeń,
  • sen najmniej 8 godzin w chłodnym pomieszczeniu,
  • nieprzegrzewanie organizmu (stosowność ubioru),
  • unikanie alkoholu i nikotyny,
  • zrównoważona lekkostrawna dieta bogata w minerały i witaminy.
 
Przy szybkiej zmianie strefy klimatycznej (lot samolotem) lub piętra
klimatycznego w górach (kolejka linowa) zachować ostrożność,
przeprowadzić aklimatyzację.
Sprawdź czy jesteś meteoropatą:
Zapraszamy do wypełnienia anonimowej ankiety:
FORMULARZ ANKIETY
                                                           Warto przeczytać:

       

         Publikacje:

  • Błażejczyk K., 2004. Bioklimatyczne uwarunkowania rekreacji i turystyki w Polsce. Prace
    Geograficzne, 192. PAN IGiPZ, Warszawa. 

  • Błażejczyk K., Baranowski J., Błażejczyk A., 2015. Wpływ klimatu na stan zdrowia w Polsce: stan
    aktualny oraz prognoza do 2100 roku. IGiPZ PAN, Wyd. Akademickie Sedno, Warszawa. 

  • Jankowiak J. (red.), Falkiewicz B., Góra T., Kowalenko H., Kwaśniewska-Błaszczyk M., Matusik T.,
    Mączyński B., Tyczka S., 1976. Biometeorologia człowieka. PZWL, Warszawa. 

  • Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., 1997. Bioklimatologia człowieka. Monografie
    IGiPZ PAN, nr 1, Warszawa. 

  • Kozłowska-Szczęsna T., Błażejczyk K., Krawczyk B., Limanówka D., 2002. Bioklimat uzdrowisk
    polskich. Monografie IGiPZ PAN 3, Warszawa. 

  • Kozłowska-Szczęsna T., Krawczyk B., Kuchcik M., 2004. Wpływ środowiska atmosferycznego
    na zdrowie i samopoczucie człowieka. Monografie IGiPZ PAN, 4. 

  • Krygowska P., 2020. Warunki meteorologiczne a samobójstwa przez powieszenie w Krakowie. Praca magisterska, IGiGP UJ, Kraków. 

  • Piotrowicz K., Myszkowska D., 2008, Charakterystyka sezonów pyłkowych wybranych taksonów roślin
    w Krakowie na tle warunków meteorologicznych, [w:] Klimat i bioklimat miast, K. Kłysik, J. Wibig, K.
    Fortuniak (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Katedra Meteorologii i Klimatologii UŁ, Łódź,
    301-311.

  • Piotrowicz K., Myszkowska D., Leśkiewicz K., 2016. Dobowa dynamika występowania alergennego
    pyłku traw w Krakowie w zależności od warunków meteorologicznych, Acta Geographica Lodziensia,
    104, 173-179. 

  • Trepińska J., Piotrowicz K., Bąkowski R., Bolechała F., Trela F., 2005. Wpływ warunków
    meteorologicznych na wypadki samobójstw przez powieszenie. Przegląd Lekarski, 62, 8, 788-794.

 

     

7. Spotkanie pt. Bądź nowoczesny!
                              – aplikacje mobilne o pogodzie

Kotwica 7

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Co warto zapamiętać:
  • Aplikacje meteorologiczne umożliwiają szybki dostęp do informacji pogodowej na całym świecie
  • Możemy korzystać z danych radarowych, satelitarnych, o burzach
  • Pomagają w szybkim ostrzeganiu
Ale:
  • Należy pamiętać o sposobie powstawania informacji meteorologicznej –wykorzystanie modeli meteorologicznych
  • Nie można brać tych danych za pewnik –stacje meteorologiczne mają ograniczoną gęstość (ok. 60 w Polsce)
  • Uwaga zwłaszcza w górach –dane meteorologiczne w takich miejscach mogą być gorszej jakości

   

8. Spotkanie pt. Jak powstaje prognoza pogody
                               i jak ją wykorzystać? 
                               Interpretacja zdjęć radarowych
                               i satelitarnych

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Kotwica 8
Od czego zacząć ?
  • Obserwowanie i monitorowanie pogody 
  • Śledzenie zmian 
  • Ustalenie kierunku napływu powietrza 
  • Znajomość warunków lokalnych i klimatu 
  • Uaktualnianie prognozy względem nowych danych
 
Analiza synoptyczna ale co dalej ?
  • Określenie kierunku napływu mas powietrza 
  • Analiza zmian charakteru masy powietrza 
  • Wznoszenie i osiadanie 
  • Nasycanie się powietrza oraz parowanie 
  • Dynamika układów – perturbacje ciśnienia, siła Coriolisa, faza rozwoju
Odczytywanie informacji z map synoptycznych
  • Duża różnica temperatury – silny front atmosferyczny 
  • Duże zagęszczenie izobar – silny wiatr 
  • Wysokie ciśnienie i mało izobar – cisza; w lecie słonecznie i gorąco, zimą mgła, niskie chmury 
  • Głęboki niż z południa – intensywne i długotrwałe opady a czasem powódź 
  • Wiatr halny – sucho i ciepło, fala górska 
  • Front chłodny latem – burze 
  • Front ciepły zimą – intensywne opady śniegu, możliwe opady marznące

9. Spotkanie pt. Planowanie wycieczki w aspekcie
                               warunków meteorologicznych
– Nie siedź w domu, jedź na wycieczkę … ale wcześniej
sprawdź prognozę pogody!

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Kotwica 9
Przed planowaną wycieczką sprawdź prognozę pogody
Przed planowaną podróżą zagraniczną sprawdź panujące tam warunki pogodowe i klimatyczne
Ogólnoświatowe serwisy pogodowe:
Warunki klimatyczne różnych regionów:
Prognoza pogody w górach świata:
Ostrzeżenia meteorologiczne:

10. Spotkanie pt. Jak pogoda i klimat wpływały
                                 na losy świata?

Prezentacja ze spotkania

(kliknij na pdf)

Czym zajmuje się Szefostwo Służby Hydrometeorologicznej Sił Zbrojnych RP?
  • Zabezpieczenie lotów statków sił powietrznych oraz lotów o statusie HEAD 
  • Zabezpieczenie ćwiczeń, poligonów oraz bieżącej działalności Sił Zbrojnych, Policji, Straży Granicznej, Straży Pożarnej, Służby Ochrony Państwa 
  • Udział w misjach pokojowych, bojowych oraz rozjemczych 
  • Udział w misjach stabilizacyjnych 
  • Zabezpieczenie hydrologiczne kraju, prognozowanie sytuacji hydrologicznej, stref zalewowych oraz wpływu na działanie wojsk, zagrożeń dla ludności
 
Jak pogoda i klimat wpływała na losy świata ?
  • Naukowo zagadnieniami dotyczącymi wpływem pogody i klimatu na społeczeństwa zajmuje się geografia historyczna. Powstają rozliczne badania i programy naukowe opisujące klęski żywiołowe i ich wpływ na życie ludzi w różnych okresach historycznych. Stosunkowo nową jest specjalizacją uruchomiona na Uniwersytecie Jagiellońskim: biohistoria łącząca nauki geograficzne, historyczne i społeczne 
  • Bitwa w lesie Teutoburskim - wrzesień  9 r. n.e. 
  • Zagłada Majów - IX w. 
  • Wielki głód 1315-1320 r. 
  • Rok bez lata - 1816
  • Generał Zima - 1812, 1941/1942
  • Bitwa pod Passchendaele - wrzesień – październik 1917 r.
  • Aspekty meteorologiczne i klimatyczne wojny atomowej
  • Woja o wodę
Warto przeczytać:

       

         Publikacje:

  • Wood C.E., 2007, Wielkie porażki militarne. Jak pogoda wpłynęła na losy wojen, Wyd. Bellona

  • Lee L., 2012, Gdyby nie pogoda. Jak pogoda zmieniała historię, Wyd. Demart.

  • Durschmied Erik, 2017, Jak pogoda zmieniała losy wojen i świata, Wyd. Amber 

Kotwica 10
bottom of page