Dofinansowano z programu "Społeczna odpowiedzialność nauki"
Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego
O PROJEKCIE
Taki mamy klimat … Meteorologia i klimatologia dla każdego!
Popularyzacja osiągnięć naukowych z zakresu meteorologii i klimatologii (MiK)
Pogoda i klimat to zagadnienia pozornie dobrze nam znane, z którymi stykamy się na co dzień. Jednak wiedza przeciętnego człowieka na temat pogody, zjawisk atmosferycznych, zmian klimatu i ich skutków jest niewielka i bardzo powierzchowna. Tragiczne zdarzenia jakie miały miejsce w Tatrach 22.08.2019 roku (zginęły 4 osoby, 157 rannych), lub na jeziorach mazurskich 21.08.2007 roku (zginęło 12 osób, 70 osób wyciągnięto z wody, kilkadziesiąt łodzi zatonęło), wskazują, że konieczna jest edukacja społeczeństwa w zakresie meteorologii i klimatologii.
Pojęcia: ocieplenie klimatu, zmiany klimatu, zjawiska ekstremalne, adaptacja do zmian klimatu są wszechobecne. Jednak wobec narastającego szumu informacyjnego i coraz bardziej oddalonych od rzeczywistości opinii konieczna jest rzetelna wiedza klimatologa, przekazana w zrozumiały sposób i obejmująca szeroki zakres problemów.
Autorki projektu proponują popularyzację nauki w zakresie meteorologii i klimatologii. Zamierzają wykorzystać różne metody, aby dotrzeć z przekazem do możliwie szerokiego spektrum odbiorców. W ramach projektu planowane jest zorganizowanie 10 seminariów popularnonaukowych, podczas których naukowcy – pracownicy i doktoranci Zakładu Klimatologii IGiGP UJ lub/i zaproszeni goście przedstawią najnowszą wiedzę na temat pogody i klimatu. Ponadto zostaną opracowane materiały dydaktyczne i szkoleniowe w formie drukowanej i elektronicznej, m.in. do nauki rozpoznawania chmur i zjawisk atmosferycznych ułatwiających prognozowanie pogody oraz sposobów monitorowania bieżącej pogody, ostrzeżeń przed burzami, silnym wiatrem, lawinami śnieżnymi itp., wraz ze wskazaniem jak korzystać z dostępnych źródeł i interpretować podawane informacje. Podsumowaniem seminariów będą 2-godzinne warsztaty online dla nauczycieli, którzy zdobytą wiedzę mogą wykorzystać w pracy edukacyjnej zwielokrotniając efekty projektu.
Celem projektu jest popularyzacja osiągnieć naukowych w dziedzinie meteorologii i klimatologii przez organizację przedsięwzięć edukacyjnych i informacyjnych ukierunkowanych na odbiorców spoza środowiska specjalistów w zakresie MiK.
Realizatorzy projektu
Kierownik projektu:
Dr hab. Dorota Matuszko, prof. UJ – geograf, klimatolog, pracownik naukowo-dydaktyczny w Instytucie Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ; autorka ponad stu publikacji naukowych, głównie z zakresu współczesnych zmian klimatu i klimatu miejskiego, m.in. książki o chmurach i pogodzie (kilka wydań). Posiada wieloletnie doświadczenie w realizacji projektów edukacyjnych i popularyzatorskich.
Przez ponad 5 lat kierowała Komisją Promocji w IGIGP UJ, była koordynatorem wydziałowym promocji nauki na Wydziale Biologii i Nauk o Ziemi UJ. Organizowała Dni Otwarte IGiGP, Dzień Geografa, Małopolską Noc Naukowców w IGIGP, prowadziła zajęcia w ramach Festiwalu Nauki. Wielokrotnie była wykładowcą na Uniwersytecie dla Dzieci oraz wykładowcą w ramach projektu Unii Europejskiej ESPERE. Była członkiem kadry zarządzającej projektu „Klimatolodzy na rzecz zwiększenia partycypacji obywatelskiej” finansowanego z funduszy EOG. Opracowała merytorycznie zagadnienia związane z chmurami i zjawiskami meteorologicznymi na stałą Wystawę Multimedialną: Hydropolis przy Centrum Edukacji Ekologicznej we Wrocławiu. Była konsultantem merytorycznym internetowego atlasu chmur opracowanego przez Stowarzyszenie Łowców Burz i ekspertem w projekcie Biopolis. Opracowała scenariusz lekcji i brała udział w filmie O ochronie klimatu w miastach na zlecenie Fundacji Uniwersytet Dzieci. Jest autorką materiałów edukacyjnych o pogodzie i klimacie na platformie Centrum Zdalnego Nauczania UJ oraz ulotek edukacyjnych promujących IGiGP UJ. Brała udział w programach edukacyjnych dla telewizji TVP i TVN. https://matuszko.wordpress.com/
Wykonawca:
Dr hab. Katarzyna Piotrowicz, prof. UJ – geograf fizyczny, klimatolog; pracownik naukowo-dydaktyczny w Instytucie Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ. Współautorka raportów dla Instytutu Ochrony Środowiska-PIB pt. Ocena skutków możliwych zmian klimatu dla zdrowia w ramach projektu Opracowanie i wdrożenie Strategicznego Planu Adaptacji dla sektorów i obszarów wrażliwych na zmiany klimatu - KLIMADA.
Autorka licznych haseł geograficznych w publikacjach encyklopedycznych (Wielka Encyklopedia PWN, Popularna Encyklopedia i Atlas Świata wydawnictwa Fogra, Ilustrowana encyklopedia dla dzieci i młodzieży wyd. Kluszczyński, Encyklopedia szkolna (Geografia) i Szkolny Słownik (Geografia) wyd. Zielona Sowa oraz kilku artykułów popularnonaukowych z zakresu zmian klimatu, lawin śnieżnych, zjawisk meteorologicznych oraz historii pomiarów meteorologicznych i fenologicznych w Krakowie. Wykładowca na Uniwersytecie dla dzieci i Uniwersytecie III wieku. Prowadzi m.in. zajęcia w IGiGP UJ ramach kursu Klimat obszarów górskich i wyżynnych.
Wykonawca:
Mgr Katarzyna Rotter-Jarzębińska – koordynator ds. projektów i współpracy międzynarodowej w Instytucie Geografii i Gospodarki Przestrzennej UJ. Posiada wykształcenie magisterskie z zakresu geografii oraz zarzadzania i marketingu. Ukończyła studia podyplomowe z zakresu „Zarządzanie badaniami naukowymi”. Stypendystka European Research Area Fellowship Programme 2016 dla menedżerów nauki. Posiada wieloletnie doświadczenie w realizacji projektów edukacyjnych.
Kierowała projektem „PINaP – Innowacyjne nauczanie przyrody w szkołach ponadgimnazjalnych” (finansowany z POKL), w ramach którego uczestniczyła w tworzeniu materiałów dydaktycznych na platformę e-learningową, współredagowała publikację zawierającą scenariusze lekcji z zakresu nauk przyrodniczych, organizowała szkolenia dla uczniów i nauczycieli, organizowała konferencję popularyzującą rezultaty projektu. Od kilkunastu lat organizuje i realizuje przedsięwzięcia i wydarzenia upowszechniające naukę (Festiwal Nauki w Krakowie, Małopolska Noc Naukowców, zajęcia dla szkół w IGiGP UJ) . Od 2017 r. uczestniczy w projekcie „Małopolska Chmura Edukacyjna – nowy model nauczania” (w ramach RPO WM 2014-2020) prowadząc zajęcia i warsztaty, jest autorką scenariuszy lekcji do zajęć w projekcie. Ukończyła szkolenia z zakresu: „Sztuka prezentacji” (w ramach Szkoły Promocji Nauki), PRINCE2 Foundation in Project Management (certyfikat). Poza uczelnią prowadzi zajęcia kreatywne dla dzieci w ramach międzynarodowego programu edukacyjnego Destination Imagination (DI).
Wykładowcy
Mgr Szymon Poręba jest doktorantem w Zakładzie Klimatologii Instytutu Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego. Od ponad 3 lat pracuje na stanowisku młodszego synoptyka prognoz ogólnych i lotniczych w Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej – Państwowym Instytucie Badawczym. Jego pasja i praca naukowa wiążą się ze zjawiskami konwekcyjnymi a w szczególności z ich prognozowaniem w kontekście warunków synoptycznych. Interesuje się monitoringiem burz za pomocą danych radarowych, satelitarnych i z detekcji wyładowań atmosferycznych. Rozwija swoją wiedzę uczestnicząc w licznych szkoleniach, również w instytucjach zagranicznych. Najważniejszym z nich było szkolenie przeprowadzone przez European Severe Storms Laboratory (ESSL) we współpracy z badaczami z USA.
Szymon Poręba dzieli się swoją wiedzą na licznych konferencjach naukowych dotyczących badań nad burzami, a także od 2 lat jest wykładowcą w cyklicznych szkoleniach z meteorologii lotniczej organizowanej przez IMGW-PIB. Wielokrotnie prowadził również wykłady związane z cyklem „Nocy powtórkowe z geografii” i w ramach Dnia Geografa.